Đặt chân đến quần thể di sản Tràng An, bạn không thể bo qua di tích lịch sử có kiến trúc độc đáo Cố đô Hoa Lư. Đây là kinh đô đầu tiên của nước Việt Nam ở giai đoạn phong kiến mang đậm giá trị văn hoá cùng lịch sử hào hùng. Cùng khám phá những nét độc đáo của công trình trúc đặc sắc này qua bài viết dưới đây.
Vài điều về Cố đô Hoa Lư
Cố đô Hoa Lư là một khu di tích lịch sử lâu đời có vị trí nằm ở huyện Hoa Lư thuộc tỉnh Ninh Bình của nước ta. Đây là điểm du lịch văn hoá tâm linh nằm trong quần thể Tràng An được tổ chức UNESCO công nhận là di sản phi vật thể thế giới. Vì vậy, công trình kiến trúc có giá trị lịch sử rất lớn được nhà nước xem là di tích vô cùng quan trọng
Hơn một nghìn năm lịch sử, khu di tích khải qua biết bao những thăng trầm, biến động của nước nhà để lưu giữ nhưng những dấu vết còn lưu lại. Trải qua thời gian rất dài nhưng nhưng Hoa Lư vẫn vững chãi và kiên cố và giữ nguyên vẹn giá trị lịch sử. Tại Hoa Lư có rất nhiều ngôi đền và chùa lớn nhỏ để thờ cúng các vị vua thời Đinh và Lê cùng những anh hùng có công xây dựng phát triển cố đô này.
Lịch sử hình thành của Cố Đô Hoa Lư
Hoa Lư là kinh đô xuất hiện đầu tiên trong lịch sử nước Việt Nam đã tồn tại rất lâu. Nơi đây chứng kiến cả quá trình dựng nước và giữ nước hào hùng của dân tộc với các triều đại nhà Đinh, Lê, Lý. Với lợi thế về thiên thời địa lợi nhân hoà núi đồi trùng trùng điệp điệp, dòng sông Hoàng Long và cánh đồng Nho Quan bao quanh vùng đất cổ kính này, giúp công trình này có giá trị rất cao về mặt quân sự.
Vào năm 968, Đinh Bộ Lĩnh đã dẹp loạn 12 sứ quân để trở thành hoàng để sáng lập ra nước Đại Cồ Việt và dời đô về vùng đất Hoa Lư. Để từ đây mảnh đất này trở thành kinh đô đầu tiên của nước ta. Mãi cho đến khi vua Lý Thái Tổ lên ngôi và cảm thấy vùng đất này không còn thích hợp do khó mở mang bờ cõi, ông mới cho dời về Hoàng Thành Thăng Long.
Tuy quyết định đã kết thúc thời gian Hoa Lư là vùng đất cố đô của nước Việt Nam nhưng cho đến ngày này mảnh này vẫn giữ nguyên được những kiến trúc độc đáo và hệ thống triều đình cổ xưa. Tuy không được vua ở nữa những Cố Đô Hoa Lư vẫn tiếp tục xây dựng những kiến trúc cổ với nhiều đền chùa uy nghiêm và được lưu giữ nguyên vẹn đến ngày hôm nay.
Khu di tích Cố Đô Hoa Lư có gì đặc sắc?
Đến với mảnh đất có lịch sử hào hùng này bạn được khám phá những kiến trúc độc đáo, khu đền chùa cùng những lễ hội nơi đây.
Kiến trúc xây dựng đặc sắc
Trong lịch sử, Hoa Lư là kinh đô hoa lệ, nguy nga, là thành trì vững trãi với sự bảo vệ bởi núi đồi và nước non trùng điệp. Địa thế núi non hùng vĩ vô cùng đẹp mắt được thiên nhiên ban tặng cho vùng đất này. Quần thể di tích này có một nét độc đáo rất riêng tạo nên nét cổ kính, trang nghiêm, Những dấu ấn của lịch sử và thời gian lưu giữ tại đây với sự đa dạng ở những kiến trúc có trong quần thể di tích tường thành, hang động, chùa đền và các lăng .
Quần thể di tích này được chia làm 2 vùng trọng điểm đó là vùng bảo vệ đặc biệt và vùng đệm.
- Vùng bảo vệ đặc biệt: Đây là khu vực bên trong của thành cổ Hoa Lư có nhiều đền chùa thờ các vị vua thời xưa như vua Đinh Tiên Hoàng, Lê Đại Hành, Công chúa Phất Kim. Ngoài ra còn vùng đặc biệt này còn có sông Sào Khê, hang Bim, …
- Vùng đệm: Đây là khu vực cảnh quan ở bên ngoài bao gồm nhiều di tích như động Am Tiên, hang Muối, hang Sinh Dược,…
Khu di tích đền Vua
Đến với mảnh đất lịch sử Cố Đô Hoa Lư bạn không thể bỏ qua hai di tích đặc biệt nhất ở đây chính là đền vua Đinh Và vua Lê. Đây là những công trình lịch sử quan trọng được xây dựng vào thế kỷ 17 với kỹ thuật thủ công điêu luyện. Đường đi vào hai đền thờ vua Đinh và vua Lê đều được trồng rất nhiều Phượng Vĩ, vừa tạo bóng mát lại mang đến khung cảnh đẹp mắt.
Chất liệu chính của những công trình này là những phiến đá to, qua bàn tay khéo léo cũng những người thợ đã tạo nên những công trình kiến trúc hoàn mỹ. Khi vào trong đền du khách có thể thấy long sàn hay những con nghề chầu đều được chạm khắc bằng những phiến đá xanh tuyệt đẹp. Vì vậy, mà Hoa Lư còn có danh xưng là kinh thành đá. Vào sâu bên trong hậu cung, bạn sẽ ấn tượng bởi những tượng thờ được đúc bằng đồng được đặt ngay ngắn trên những phiến đá xanh.
Đề vua Lê và vua Đinh chỉ cách nhau khoảng 50m được xây dựng với kiến trúc khá giống nhau. Gần hai ngôi đền là chùa Nhất Trụ cổ kính và nguy nga. Ngay tầm mắt khi mọi người là một cột đá to bát trụ có khắc bài kinh do nhà vua xây dựng để dâng lên nhà Phật. Nằm ngay cạnh khu di tích là ngôi đền thờ những bậc công chúa nhà Đinh.
Lễ hội hấp dẫn
Lễ hội truyền thống ở vùng đất Hoa Lư thường được tổ chức vào ngày mùng 8 đến ngày mùng 10 tháng 3 hàng năm. Đây là lễ hội để tôn vinh cúng bái các vị vua và những bậc anh tài có công xây dựng và phát triển vùng đất cố đô ngàn năm văn hiến. Thông thường sẽ có 2 phần chính được diễn ra gồm phần lễ và phần hội.
Phần lễ chùa là những nghi thức cúng bái thường lệ được diễn ra ở hai ngôi đền chính là thờ vua Đinh và vua Lê. Còn phần hội là thời gian diễn ra những hội thi truyền thống như hát văn, hát chèo, đua thuyền, đánh cờ người,..tạo nên không khí náo nhiệt và vui tươi khiến nhiều du khách đến đây rất thích thú.
Những lưu ý khi tham quan khu di tích Cố Đô Hoa Lư
Mảnh đất Hoa Lư là điểm du lịch hấp dẫn cho những ai yêu thích những giá trị văn hoá cổ xưa. Tuy nhiên, khi đến đây tham quan bạn phải lưu ý một số điểm như sau:
- Du khách nên mặc mặc lịch sự và kín đáo để thể hiện sự tôn trọng cũng như thoải mái, thuận tiện cho việc tham quan và khám phá di tích cổ kính này.
- Khi đến các đền chùa nên nói chuyện nhẹ nhàng, tránh nói to gây ồn ào chú ý đến những người xung quanh và để giữ gìn sự tôn nghiêm và thể hiện được thái độ thành kính với các vua và những bậc anh hùng có công xây dựng và phát triển đất nước.
- Nên làm theo sự hướng dẫn của hướng dẫn viên và thực hiện theo đúng những quy định mà khu di tích đã đề ra.
- Không được xả rác ở khu vực trong khu di tích Hoa Lư mà cần bỏ ở những nơi quy định.
- Nên trang bị đầy đủ bản đồ để có thể thuận tiện hơn trong chuyến tham quan.
- Nếu muốn tìm hiểu rõ hơn về những kiến trúc ở công trình này bạn có thể theo chân hướng dẫn viên hoặc hỏi những người thuộc ban quản lý khu di tích này.
Bài viết trên đây đã giới thiệu đến bạn về Cố Đô Hoa Lư mảnh đất ghi dấu lịch sử lớn của thế hệ ông cha ta. Hãy về đây để có thể chiêm ngưỡng và những kiến trúc đặc sặc và có giá trị lịch sử quan trọng.